Պարույր Սևակ

Պարույր Սևակ

Սևակ

Թարգմանություններից

Շատ քչերին է հայտնի, որ Պարույր Սևակը բացի նրանից, որ ստեղծել է բազում հանճարեղ բանաստեղծություններ և պոեմներ, նաև կատարել է հրաշալի թարգմանություններ: Օրինակ, Վլադիմիր Մայակովսկու «Վարտիքավոր ամպը» պոեմի, Մ.Յու.Լերմոնտովի «Դևը», Ա.Միցկեվիչի «Կոնրադ Վալլենրոդ», «Շուշաններ», «Պանի Տվարդովսկայա» և այլն: Եվ ահա, որոշել եմ Ձեզ մաս-մաս ներկայացնել Սևակի թարգմանություններից Վլադիմիր Մայակովսկու «Վարտիքավոր ամպը» պոեմը:

Կեղծանուններ

Սևակ կեղծանունը Պարույրը օգտագործում էր իր առաջին բանաստեղծությունները տպագրելուց ի վեր։ Այդ առաջին անգամ տպագրվելիս՝ գրական ամսագրի խմբագիր Ռուբեն Զարյանը առաջարկել էր կեղծանունը, ի հիշատակ բանաստեղծ Ռուբեն Սևակի, որն եղեռնի զոհ էր դարձել։ Պարույրն էլ, լինելով տասնութամյա առաջին անգամ տպագրվող բանաստեղծ, հնազանդվում է խմբագրի բարյացակամությանը և չի դիմադրում։ Այնուհետև այդպես էլ օգտագործում էր կեղծանունը և սրա կապակցությամբ իր գոհության մասին հարցին պատասխանում էր՝ եղա՜վ էլի(Հախվերդեան 1981, էջ 39)։

Սևակը նաև օգտագործել է այլ կեղծանուններ քննադատականները, ակնարկները և այլ տիպի ոչ-գեղարվեստական գործերը ստորագրելիս։ Օրինակ, «Գրական թերթում» իր ակնարկներից մեկը՝ Իմ գյուղը, տպագրել էՇավարշ Հովհաննիսյան կեղծանվամբ։

Թարքմանել

Հյուրասիրում եմ





Հյուրասիրում եմ
Ձմռան վերջերին՝ խաղողի ճութով,
Եթե չեք ճաշել՝ կաքավի ճուտով,
Որին, հավատա, ես չեմ սպանել:
Պատիվ եմ անում,
Ո՛վ քաջ սպաներ,
Ձեզ՝ արձակուրդով,
Ծեր պատմաբանիդ՝ այնպիսի նյութով,
Որ կնախանձեր և Հերոդոտը:

Թե հին տանձենին հյութի կարոտ է՝
Հյուրասիրում եմ անարատ հյութով:

Թե աշխատանքից հոգնել ես, խնդրե՛մ,
Հյուրասիրում եմ կենարար մութով:

Եթե փող չունես և առիթ չունես՝
Չգիտես ինչպես ուրախացընես
Կնոջդ սիրած,
                  
ի՞նչ է հարկավոր,
Ինձ համար հեշտ է, խնդրե՛մ, ի՜նչ կա որ՝
Հյուրասիրում եմ քեզ... մարտի ութով:

Ով առանց այն էլ շատ է սպասել՝
Հյուրասիրում եմ վերահաս «շուտ»-ով:
Հյուրասիրում եմ արտերին պուտով,
Արտերին... վա՜յ, չէ՛... ծովի՛ն կարկուտով,
Եվ ի՜նչ կարկուտով.
Որ նա չհալվի՝ դառնա մարգարիտ,
Եվ ողջը հասնի ծովի արքային՝
Հողածին մարդուն...

Քեզ ի՞նչ տամ, ասա՛, խռոված բալիկ.
Կուզես՝ պաղ ալիք,
Կուզես՝ խաղալիք:
Չէ՛, հյուրասիրեմ ես քեզ խտուտով,
Իսկ խռով զույգին՝ ճիտով-խտիտով,
Լռակյաց ձորին՝
                  
երգող արտուտով,
Հոգնած հնձվորին՝
                  
արևամուտով,
Ջրով՝ ծարավին,
Սառած հյուսիսին՝ օդով հարավի,
Պառավին՝
                  
երկար ու անվիշտ կյանքով,
Կյանքին՝ խնդությամբ և ուրախությամբ,
Ուրախությանը ոչ թե թռիչքով,
                  
այլ տևողությամբ,
Կախյալ լուսնյակին՝ սեփական լույսով,
Կախյալ գաղութին՝ փրկվելու հույսով,
Հույսին՝ կատարմամբ...

Հյուրասիրում եմ
Անզավակ մարդուն՝ երազած որդով,
Ով չունի և տոհմ՝ քառասուն պորտով,
Փոքըր աշխարհին՝ մեծ ժողովրդով,
Ցորենի արտին՝ աննշան հարդով,
Շալ դարձած բրդով՝
                  
գառնուկին անծին,
Առաջին վարդով՝
                  
ժամադրվածին,
Ձախորդ ձկնորսին՝ հաջողակ կարթով,
Ձախորդ որսորդին՝
                  
լեցուն թակարդով,
Պառավ օրիորդին՝
                  
հոյակապ մարդով,
Թունդ խաղամոլին՝
Երկրի քարտեզով և ոչ թե քարտով.
Այն բաղաձայնին,
Որ գեթ մի անգամ երգել է ուզում՝
                  
ուժեղ կոկորդով.
Այն պառավ տատին, որ վերջի՜ն անգամ
Կով է երազում՝
                  
խորոտիկ հորթով.
Այն կիրթ կրիային, որ գիտի իրեն
Փշեր չեն սազում՝
                  
ջրարջի մորթով...

Հյուրասիրում եմ մի վերջին անգամ
Գաղտնիք պահ տվող հուզված սրտերին
Ինձ նման ձրի ու թանկ լոմբարդով,
Իսկ գեղեցկուհուն՝ ինձ նման ճորտով,
Ինձ նման ճորտին՝ մի շռայլությամբ,
Որ չունի և վերջ,
Վերջին՝ սկիզբով,
Սկզբին՝ հարմար շարունակությամբ,
Որ ունի նաև... չափի զգացում:

Հյուրասիրում եմ ես ինձ էլ նույնով՝                         չափի զգացմամբ
... 

Комментариев нет:

Отправить комментарий