Պարույր Սևակ

Պարույր Սևակ

Սևակ

Թարգմանություններից

Շատ քչերին է հայտնի, որ Պարույր Սևակը բացի նրանից, որ ստեղծել է բազում հանճարեղ բանաստեղծություններ և պոեմներ, նաև կատարել է հրաշալի թարգմանություններ: Օրինակ, Վլադիմիր Մայակովսկու «Վարտիքավոր ամպը» պոեմի, Մ.Յու.Լերմոնտովի «Դևը», Ա.Միցկեվիչի «Կոնրադ Վալլենրոդ», «Շուշաններ», «Պանի Տվարդովսկայա» և այլն: Եվ ահա, որոշել եմ Ձեզ մաս-մաս ներկայացնել Սևակի թարգմանություններից Վլադիմիր Մայակովսկու «Վարտիքավոր ամպը» պոեմը:

Կեղծանուններ

Սևակ կեղծանունը Պարույրը օգտագործում էր իր առաջին բանաստեղծությունները տպագրելուց ի վեր։ Այդ առաջին անգամ տպագրվելիս՝ գրական ամսագրի խմբագիր Ռուբեն Զարյանը առաջարկել էր կեղծանունը, ի հիշատակ բանաստեղծ Ռուբեն Սևակի, որն եղեռնի զոհ էր դարձել։ Պարույրն էլ, լինելով տասնութամյա առաջին անգամ տպագրվող բանաստեղծ, հնազանդվում է խմբագրի բարյացակամությանը և չի դիմադրում։ Այնուհետև այդպես էլ օգտագործում էր կեղծանունը և սրա կապակցությամբ իր գոհության մասին հարցին պատասխանում էր՝ եղա՜վ էլի(Հախվերդեան 1981, էջ 39)։

Սևակը նաև օգտագործել է այլ կեղծանուններ քննադատականները, ակնարկները և այլ տիպի ոչ-գեղարվեստական գործերը ստորագրելիս։ Օրինակ, «Գրական թերթում» իր ակնարկներից մեկը՝ Իմ գյուղը, տպագրել էՇավարշ Հովհաննիսյան կեղծանվամբ։

Թարքմանել

Հանգստացրո'ւ ինձ

Հանգստացրո'ւ ինձ,
Հանգստացրո՜ւ...
Օգնի'ր, որ ցավըս...
Չի՜ անցնի ցավըս:
Գուցէ պետք էլ չէ, որ անցնի ցավը:
Նա էլ է ծնունդ,
Ինչ-որ երեխա
Եվ... իր ապրելու իրավունքն ունի...
Օգնի'ր, որ ցավիս ետևո'ւմ պահվեմ.
Հանգստացրո'ւ ինձ,
Հանգստացրո՜ւ...
Ինչի՞ համար է այս երկմտանքը.
Չէ՞ որ տանջվել եմ ես ազնվորե՜ն:
Թող որ ամեն բան բաց պատկերված չէ,
Սակայն ամե՜ն բան պատկերացված է:
Ինչ-որ հնարքով կողպի'ր մտքերըս.
Հանգստացրո'ւ ինձ,
Հանգստացրո՜ւ...
Անչափ կարոտ եմ շատ պա'րզ խոսքերի`
Տափակ-կրկընվա՜ծ,
Շատ գործածվելուց ողո՜րկ-լպրծո՜ւն,
Բայց նաև միա'կ-չփոխարինվո'ղ
Շատ պա՜րզ խոսքերի:

Թող որ այցելեն ինձ այդ խոսքերը:
Եվ այնժամ գուցե ես ժպտամ նորից
Եվ իմ ժպիտով ինձ հանգստացնեմ:
Սակայն մինչ այդ ի՜նչ խոսքով կուզես
Հանգստացրո'ւ ինձ,
Հանգստացրո՜ւ...

Հանգստացրո'ւ ինձ`
Չգիտե՜մ ինչով:
Գուցե` ոչնչով:
Էլ չկա՜ հրաշք:
Իսկ դու կարող ես հրաշք ստեղծել
Թաքուն երազված կետկետուն քայլիդ հնչուն նազանքով`
Իմ շրջակայքում,
Փոշով խավապատ հայելու վրա`
Քո փորագրիչ-նկարիչ մատի մի խզբզանքով,
Որ նման լինի անհայտ մի լեզվի նշանագրի:
Իսկ սա մի՜շտ ունի ունի թալիսմանի ուժ...
Տո'ւր ինձ մի խորհուրդ,
Խորհուրդ այնպիսի',
Որ ո'չ մի բառով չի բռնադատվում:
Էլեկտրագրի'ր մի գալարագիծ կամ մի լուսալիք,
Ինչպես անում են ճշգրիտ կոչված սարքերը միայն:
Թարգմանությունը մի՜շտ սպանում է:
Քե'զ մի թարգմանիր.
Ի'նձ հանգստացրու,
Հանգստացրո՜ւ...
Տիեզերքի մեձ բոլոր մարմիններն ունեն գնդի ձև:
Եվ հիմա չունեմ ես իմ մեջ ոչի՜նչ,
Որը չլինի հանգույցի' նման,
Կոճակի' նման,
Նաև կորիզի՜.
Սե'րը,
Տանջա'նքը,
Մտքե՜րըս բոլոր`
Հանգույցի' նման,
Կոճակի' նման,
Նաև կորիզի՜:
Տափակացրու.
Ինձ հանգստացրո՜ւ...

Ասա. «Հերի՜ք է»:
Եվ ասա. «Կա'նգ առ»:
Ու ես կանգ կառնեմ,
Ինչպես նագնում են
Տրամվայների մոտեցող-հասնող շնչառությունից,
Ինչպես կանգնում են փակ դռան հանդեպ:
Ու ես չե'մ ուզում ոչի՜նչ ուզենալ.
Ո'չ այն պատճառով,
Որ ուզենալը վիրավորիչ է,
Այլ ա'յն պատճառով,
Որ պատճառ չկա բան ուզենալու:
Բայց, այսուհանդերձ, ինձնից էլ թաքուն,
Գուցե կուզեի մի պահ կանգ առնել,
Ինչպես կանգնում են
Ո'չ թե մոտեցող տրամվայների շնչառությունից,
Փակ դռան առջև,
Այլ այնպես,
Ինչպես կանգնում են նաև ծաղկի՜ հանդիման...
Դու այնպե'ս ուզիր,
Որ ես չուզենա՜մ.
Հանգստացրո'ւ ինձ,
Հանգստացրո՜ւ...

Комментариев нет:

Отправить комментарий